|
Wielka cisza spowiła ziemię. Wielka na niej cisza i pustka. Cisza wielka, bo Król zasnął, ziemia się przelękła
i zamilkła, bo Bóg zasnął w ludzkim ciele...
(...ze starożytnej homilii na Wielką Sobotę)
Wielka Sobota, po całym bogactwie liturgicznym Wieliego Czwartku i Piątku, jest czasem wyciszenia i refleksji. Nie sprawuje się Mszy św. a jedynie Liturgię
Godzin. Trwa adoracja Najśw. Sakramentu w Grobie Pańskim (jest to forma charakterystyczna dla Kościoła w Polsce). Dopiero późnym wieczorem rozpocznie się
najuroczystsza i najpiękniejsza liturgia całego roku Wigilia Paschalna rozpoczynająca świętowanie Wielkiej Nocy.
Przeto czy jecie, czy pijecie, czy cokolwiek innego czynicie, wszystko na chwałę Bożą czyńcie.
(1Kor 10,31)
W Wielką Sobotę tradycyjnie błogosławi się też pokarmy na stół wielkanocny. Zwyczaj święcenia pokarmów ma wczesnośredniowieczną tradycję sięgajacą
VII wieku. W Polsce zaczął się upowszechniać na przełomie XIII i XIV wieku. Liturgię obrzędu ujednoliciła reforma potrydencka Rituale Romanum
z 1614. Pokarmy wchodzące w skład współczesnej święconki zawierają jaja symbol nowego życia (często w postaci kolorowych pisanek, kraszanek
itp.), baranka formowanego np. z masła lub ciasta symbolizującego ofiarę Jezusa Chrystusa i Jego Zmartwychwstanie, sól kuchenną
jako symbol ochrony przed zepsuciem, chleb, wędlinę, chrzan, ciasta świąteczne.
Pascha Jezusa Chrystusa jako Baranka Nowego Przymierza stoi w centrum wiary (lex credendi) i całego roku liturgicznego (lex orandi).
Z niej przeto czerpią swój sens i znaczenie wszystkie obrzędy, a zwłaszcza te, które składają się na celebrację Triduum Paschalnego. Wśród nich występuje
obrzęd święcenia pokarmów [...]. Ma on ścisły związek [...] z celebracją misterium paschalnego, niezależnie od tego,
czy jest spełniany albo w samo święto Paschy w łączności ze Mszą św. Wigilii Paschalnej, albo uprzedzająco i samoistnie przez całą Wielką Sobotę [...].
Wprawdzie poświęcenie pokarmów w Wielką Sobotę odbywa się [...] przed czasem i mąci klimat misteryjny tego dnia i właściwe mu
szabatowe czuwanie przy Grobie, jednakże korzystanie z pokarmów pobłogosławionych, ich konsumpcja przy stole wielkanocnym poprzedzona życzeniami,
ma miejsce po liturgii Wielkanocnej [...] podczas śniadania wielkanocnego.
(Ks. Marian Pisarzak MIC Błogosławienie pokarmów wielkanocnych)
|